Jowisz ciekawostki - tajemnice Jowisza i jego księżyców

by Eryk 19 listopad 2019

Ciekawostki o Jowiszu

Jowisz ciekawostki - dowiedz się z czego słynie największa planeta układu słonecznego, jakie warunki atmosferyczne tak panują, czym jest Wielka Czerwona Plama oraz poznaj jego księżyce.

Spójrz w niebo, a zobaczysz

Aby go zobaczyć nie potrzebujemy specjalistycznego sprzętu, wystarczy spojrzeć w niebo i odpowiednio poszukać. Z naszej perspektywy Jowisz jest czwartym najjaśniejszym obiektem na niebie. Jaśniej świecą jedynie Słońce, Księżyc oraz Wenus. Co więcej, obserwacji dotyczącej struktury planety można wykonywać zwykłym amatorskim teleskopem.

Najkrótszy dzień w całym Układzie Słonecznym

Na Jowiszu dzień trwa zaledwie 9 godzin i 55 minut, to najkrótszy dzień wśród wszystkich planet Układu Słonecznego. Z kolei znacznie dłuższy jest tam rok trwający blisko 12 lat ziemskich.

Jowiszowo-plutonowy efekt grawitacyjny

To fenomen astronomiczny opisujący chwilową redukcję grawitacji na naszej planecie w wyniku koniunkcji Jowisza i Plutona. W skutek schowania się Plutona za Jowiszem, miała powstać ogromna siła grawitacyjna wpływająca na zmniejszenie się przyciągania ziemskiego. Zjawisko miało wystąpić pierwszego kwietnia 1976 roku o godzinie 9:47. Człowiek podskakujący o tej godzinie mógł zacząć lewitować.

Brzmi niewiarygodnie? I tak właśnie jest. Jowiszowo-plutonowy efekt grawitacyjny to żart primaaprilisowy ogłoszony na antenie stacji BBC przez Patricka Moore'a. Jednak nie dla każdego. Chwilę po ogłoszeniu tego żartu, telefony w radiu rozbrzmiały. Setki słuchaczy zaczęło dzwonić, aby opisać swoje odczucia. O tej porze wielu słuchaczy ponoć zaobserwowało spadek przyciągania ziemskiego. Stacja otrzymała jedno zgłoszenie, jakoby dwanaście osób miało nagle unieść się z krzeseł i latać po pokoju. Na szczęście Jowisz nie ma aż tak dużego wpływu na życie na Ziemi.

Wielka Czerwona Plama

Pojęcie to powstało do opisania zjawiska trwającego na Jowiszu nieprzerwanie od co najmniej 353 lat. Wielka Czerwona Plama to ogromnych rozmiarów antycyklon, który został po raz pierwszy zaobserwowany przez Brytyjczyka Roberta Hooke w 1664 roku. Powierzchnia tego największego huraganu w Układzie Słonecznym jest większa od Ziemi. Na przestrzeni ostatniego stulecia zaobserwowano zmniejszenie się jego powierzchni aż o połowę. Badacze nie potrafią do końca ustalić, czy są to normalne zmiany, czy burza powoli wygasa. Pojawiają się jednak opinie, iż w ciągu najbliższych 20 lat huragan może całkowicie zniknąć.

Największa planeta układu słonecznego

Jowisz jest najcięższą znaną nam planetą. Co więcej, masa tej planety stanowi ponad 70 procent całkowitej masy wszystkich planet Układu Słonecznego.

Pierścienie Jowisza

Podobnie jak Uran, czy Neptun Jowisz otoczony jest przez pierścienie. W tym przypadku złożone są one z trzech segmentów. Najbliżej planety znajduje się pierścień o nazwie "halo", w dalszej odległości planeta otoczona jest przez pierścień główny, zaś najdalej znajduje się pierścień ażurowy. Składają się one głównie z pyłu powstałego poprzez uderzenia meteorytów w liczne księżyce planety. Pierścienie tej planety nie są jednak tak dobrze widoczne, jak te otaczające Saturn.

Ile księżyców ma Jowisz?

Jowisz posiada największą ilość księżyców spośród wszystkich planet Układu Słonecznego. Łącznie jest ich aż 69, jednak 10 z nich uznaje się za zagubione. Cztery z nich zostały odkryte już 7 stycznia 1910 roku przez Galileusza, stąd ich nazwa "Księżyce Galileuszowe". W kolejności odległości od planety są nimi Io, Europa, Ganimedes oraz Kallisto. Trzeci z nich - Ganimedes - jest największym księżycem w Układzie Słonecznym, jego średnica jest większa nawet od Merkurego. Co więcej, to jedyny znany księżyc posiadający atmosferę oraz magnetosferę.

Ziemia a Jowisz - porównanie wielkości

Ekstremalne warunki atmosferyczne

Na Jowiszu panują ekstremalne warunki atmosferyczne. Cechą charakterystyczną planety są silne burze, ogromne ciśnienie oraz szeroki zakres temperatury. Temperatura na powierzchni ma około -160 stopni Celsjusza, jednak w górnej części atmosfery temperatura osiąga nawet 700 stopni Celsjusza.

Z roku na rok coraz mniejszy

Każdego roku planeta kurczy się o 2 centymetry. Porównując do czasów, w których powstał uległa ona dwukrotnemu zmniejszeniu.

Jowisz to japoński czwartek

Każdy dzień tygodnia w języku japońskim oznacza nazwę ciała niebieskiego. Pierwszy dzień tygodnia to Księżyc, wtorek Mars, środa Merkury, czwartek Jowisz, piątek Wenus, sobota Saturn, zaś ostatni dzień tygodnia to Słońce.

Jowisz ciekawostki

1. Jowisz i jego księżyce - planetę otacza aż 69 księżyców.

2. Objętość Jowisza jest tak duża, iż w jego wnętrzu zmieściłoby się ponad 1321 Ziemi.

3. Podobnie jak Merkury, Wenus, Mars czy Saturn, planetę można łatwo dostrzec gołym okiem.

4. W Układzie Słonecznym istnieją dwie planety, na których występuje deszcz diamentów, są nimi Saturn oraz Jowisz.

5. Swoim kształtem Jowisz nie przypomina kuli. Jowisz i Saturn to dwie największe planety w Układzie Słonecznym, które nie mają kształtu kuli.

6. Ponad 4,6 miliarda lat temu, czyli w chwili gdy powstawał Układ Słoneczny, planeta znajdowała się znacznie bliżej Słońca (obecne położenie Marsa).

7. Sumując wagę wszystkich planet Układu Słonecznego, nadal będą one lżejsze od wagi Jowisza.

8. Masa tej planety stanowi jedną tysięczną masy Słońca.

9. Pierwsze wzmianki o Jowiszu pojawiły się już w mitologii. Obserwacje tej planety mieli prowadzić już astronomowie babilońscy.

10. Planeta została nazwana przez Rzymian na część jednego z najważniejszych bóstw ich mitologii, czyli Jowisza - najwyższego władcy nieba i ziemi.