Gwiazdki Michelin - restauracje w Polsce i na świecie
Marzy o nich każda restauracja i szef kuchni. Gwiazdki Michelin to jedno z najważniejszych wyróżnień w świecie gastronomicznym. Co ma wspólnego gwiazdka Michelin z francuskim producentem opon? Jak są one przyznawane? Ile restauracji w Polsce je otrzymało? Wszystkie najważniejsze informacje i ciekawostki zebrane w jednym miejscu.
Czy gwiazdki Michelin mają coś wspólnego z francuskim producentem opon?
Odpowiedź jest prosta - tak. W 1889 roku bracia André i Édouard Michelin założyli słynny koncern zajmujący się produkcją opon. Jak się można domyślić, w tym okresie niewiele samochodów jeździło po francuskich ulicach. Bracia Michelin próbowali dodatkowo zachęcić do częstszego podróżowania. W 1900 roku wydali swój pierwszy przewodnik skierowany do kierowców. Początkowo obejmował on tylko miejsca we Francji, gdzie można wymienić opony, naprawić samochód, wynająć pokój, czy zjeść smaczny posiłek.
Pierwotnie przewodniki były rozdawane za darmo - w formie broszury reklamowej. Najczęściej trafiały one w ręce klientów przy zakupie opon. Pomysłodawcy postanowili zmienić ten model biznesowy, gdy zauważyli że nie są one do końca używane i szanowane, tak jak by tego chcieli. Bracia Michelin doszli do wniosku, że poradniki zostaną odpowiednio docenione, gdy ludzie za nie zapłacą. Pierwsze płatne egzemplarze zaczęto sprzedawać w 1920 roku. Rozdział o restauracjach został w nim porządnie rozbudowany. W tej wersji po raz pierwszy pojawili się tajemniczy klienci, którzy odwiedzali restauracje i wydawali swoją opinię.
3 gwiazdki Michelin
Symbol gwiazdki został po raz pierwszy zaprezentowany w przewodniku w 1926 roku. Wówczas lokalne ze znakomitą kuchnią otrzymywały jedną gwiazdkę. Dopiero w 1931 roku postanowiono oceniać restauracje w skali od zera do trzech gwiazdek. Kryterium oceniania zostało opisane w 1933 roku i do dziś nie uległo ono zmianie. Jedna gwiazdka, która i tak jest ogromnym wyróżnieniem przyznawana jest miejscom godnym uwagi. Dwie gwiazdki otrzymują lokale warte odwiedzenia. Najwyższe wyróżnienie w postaci trzech gwiazdek przydzielane są restauracją, które koniecznie trzeba zobaczyć. Głównymi kryteriami oceny jest jakość podawanych dań, ich smak i sposób podania, styl kuchni oraz stosunek jakości do ceny. Ocena w formie gwiazdki dotyczy jedynie tego, co klient otrzymuje na swoim talerzu.
Jednak gwiazdki to nie jedyne wyróżnienie uwzględniane przez Michelin. Drugim odznaczeniem w hierarchii ważności są sztućce. Te przyznawane są za wnętrze, jakość obsługi oraz atmosferę restauracji. Można otrzymać od 1 do 5 sztućców. Mogą je otrzymać jedynie lokale, które charakteryzuje wysoka jakość dań.
Restauracje podające smaczne potrawy w przystępnych cenach otrzymać mogą nagrodę Bib Gourmand (Bib Smakosz). Skrót Bib odnosi się do imienia popularnego ludzika Michelin - Bibendum. Wyróżnienie to pojawiło się w celu poszerzenia grona odbiorców.
Lokale pretendujące do otrzymania największego wyróżnienia mogą zostać oznaczone symbolem wschodzącej gwiazdki. Tacy kandydaci są na najlepszej drodze do pozyskania gwiazdki w kolejnej edycji.
Najnowszą kategorią jest "Michelin plate" przedstawione jako sztućce i talerz. W tym zestawieniu znajdują się lokale charakteryzujące się wysoką jakością i najwyższą świeżością produktów.
Restauracje z gwiazdkami Michelin
Choć są one marzeniem każdego restauratora, to nie każdy może ją otrzymać. Wyróżnienie Michelin przyznawane są tylko w niektórych krajach i wybranych miastach. W Polsce są to najczęściej odwiedzane przez turystów Warszawa i Kraków. Choć lokale w Poznaniu, czy Wrocławiu mogą wydawać najwyższej klasy dania, to nie zostaną one odznaczone. Nie oznacza to jednak, że w przyszłości sytuacje nie ulegnie zmianie.
Na całym świecie zaledwie 86 restauracji (blisko połowa znajduje się we Francji i Japonii) posiada trzy gwiazdki Michelin. Dwoma zostało wyróżnionych 265 lokali, zaś jedną 1590. Raz przyznana gwiazdka, nie jest na zawsze. Przewodniki wydawane są w marcu każdego roku - restauracja może pozostać ze swoim dotychczasową pozycją, otrzymać niższą klasyfikację, a nawet wypaść z rankingu.
Gwiazdki Michelin w Polsce
Pierwszą wyróżnioną restauracją w Polsce jest Atelier Amaro w Warszawie, której przyznano jedną gwiazdkę. Jej szefem kuchni jest znany z telewizyjnego programu Wojciech Modest Amaro. Trzy lata później przyznano kolejną gwiazdkę w Polsce. Gastronomiczne wyróżnienie powędrowało do restauracji Senses, gdzie szefem kuchni jest pochodzący z Włoch Andrea Camastra. Obecnie przewodnik Michelin wyróżnia aż 50 lokali w Polsce w różnych kategoriach. W 2019 roku w zestawieniu pojawiły się trzy nowe warszawie restauracje, a sześć z nich z niego zniknęło - w tym znany lokal Magdy Gessler AleGloria.
Czy za gwiazdkę trzeba zapłacić?
Nie istnieje żadna opłata. Gwiazdki Michelin mają na celu nagrodzenie wieloletniej pracy restauratorów za utrzymywanie swojego biznesu na najwyższym poziomie.
Smacznie nie znaczy luksusowo
Najwyższe wyróżnienie Michelin ocenia tylko to, co klient otrzymuje do zjedzenia. Najwyższej jakości dania nie są podawane jedynie w drogich i luksusowych restauracjach. Najlepszym tego przykładem są dwa lokale typu streety food w Singapurze - Hill Street Tai Hwa Pork Noodle oraz Hong Kong Soya Sauce Chicken Rice & Noodle - które serwują potrawy w cenie od 2 do 10 dolarów i w 2016 roku otrzymały po jednej gwiazdce.
Gwiazdki Michelin ciekawostki
1. Początkowo wydawany przewodnik miał niebieską okładkę. Od 1931 roku są one czerwone.
2. Obecnie wydawane są dwa rodzaje przewodników. Czerwone dotyczą restauracji oraz hoteli, zaś zielone są typowo turystyczne.
3. Wydawanych jest kilka przewodników o różnych krajach - wyróżnienia dotyczące polskich restauracji można znaleźć w czerwonym przewodniku "Main cities of Europe".
4. O jakości wydawanych potraw i ewentualnym przyznaniu gwiazdki decydują anonimowi klienci.